Aşure Gününde Oruç Tutmanın Hükmü Nedir ve Tek Günde Oruç Tutulur mu?
Muharrem ayının onu olan aşure gününü bir evvelki gün ile beraber oruçlu geçirmek sünnettir.
El-Buharîve Müslim’in rivayetine göre Peygamber Efendimiz (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyuruyor:
???? ??????? ???? ???????? ???? ????? ???????? ??? ???? ????? ????? ?????? ??????? ??????? ??? ???? ???? ???? ???????????? ???????? ?????????? ?????????? ?????? ??????????? ?????????? ???? ?????? ????????? ????? ????????? ??????? ???????? ??????? ????? ?????? ??????? ???????????? ????? ?????????? ???????? ????????? ?????????? ????. ??????? ?????????? ??? ???? ???? ???? ?????? ??????? ???????? ???????????????? ??????????.
Sa’id b. Cubeyr, ibn Abbas’ın şöyle dediğini rivayet etmiştir: Peygamber Efendimiz (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)Medine’ye geldiğinde Yahudilerin Aşure günü oruç tuttuklarını gördü. Bundan suâl edildiklerinde şöyle cevap verdiler:
-Bu gün, Allah’ın Musa’yı ve İsrail oğullarını Firavuna galip ettiği gündür. Bu sebeple bizler tazim olsun diye bu günü oruçla geçiririz. Dediler. Bunun üzerine Peygamber Efendimiz (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
-Biz Musa’ya sizden daha layığız. Buyurdu ve bu günde oruç tutulmasını emretti.[1]
Başka bir rivayette Peygamber Efendimiz (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyuruyor:
…???????? ?????? ??????????? ?????? ?????????? ????? ??????? ???? ????????? ????????? ??????? ????????
Aşure günün orucunun, bir önceki yılın günahlarına keffaret olmasını Allah’tan umarım.[2]
Aşure gününün oruçla geçirilme uygulaması Ramazan-ı Şerif ayının farz kılınmasına kadar devam etmiştir. Bununla alakalı birçok eser mevcuttur. Bunlardan bir tanesi Sünenu Ebî Dâvud da rivayet edilen şu eserdir:
???? ????????? ??? ???? ??????????? ????? ?????? ??????????? ??????? ????????? ???????? ??? ??????????????? ??????? ??????? ??????? ??? ???? ???? ???? ????????? ??? ??????????????? ???????? ?????? ??????? ??????? ??? ???? ???? ???? ???????????? ??????? ???????? ??????????? ???????? ?????? ????????? ????? ???? ???????????? ???????? ??????????? ?????? ????? ??????? ?????? ????? ????????
Hz. Ayşe’nin şöyle dediği rivayet edilmiştir: Aşure günü, cahiliye devrinde Kureyşlilerin oruç tuttuğu bir gündü. Peygamber Efendimiz (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) de bu günde oruç tutardı. Peygamber Efendimiz (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) Medine’ye gelince kendisi o günde oruç tuttuğu gibi insanlara da o günde oruç tutmalarını emretti. Ramazan orucu farz olunca, farz olan oruç ramazan orucu oldu Aşure orucu terk edildi. Dileyen Aşure orucunu tuttu, dileyen terk etti.[3]
Peygamber Efendimiz (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) ashabına Muharrem orucunu 9. günle beraber tutulmasını tavsiye etmiştir.
Müslim’in rivayet etmiş olduğu bir hadis-i şerifte şöyle buyrulmaktadır:
???? ?????? ??????? ???? ???????? ??? ???? ????? ??????? ????? ????? ??????? ??????? ??? ???? ???? ???? ?????? ??????????? ???????? ??????????? ??????? ??? ??????? ??????? ??????? ?????? ??????????? ?????????? ?????????????. ??????? ??????? ??????? ??? ???? ???? ???? ??????? ????? ???????? ??????????? ???? ????? ??????? ??????? ????????? ??????????. ????? ?????? ?????? ???????? ??????????? ?????? ????????? ??????? ??????? ??? ???? ???? ????.
Rivayete göre Abdullah b. Abbas şöyle buyuruyor: Peygamber Efendimiz (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) Aşure günü oruç tutup ashabına da tutmasını emredince;
-“Ey Allah’ın Resulü, bugün, Yahudilerin ve Hristiyanların hürmet gösterdikleri bir gündür.” Dediler. Bunun üzerine Peygamber Efendimiz (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
-“Gelecek yıl inşallah Muharrem’in dokuzuncu gününde de oruç tutarız.” Buyurdu. Ertesi yıla ulaşmadan Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) vefat etti.[4]
Eş-Şurunbulâlî (ö.1069) İmdatü’l-Fettah isimli eserinde; Aşure orucunu tek gün tutmanın tenzihen mekruh olduğunu söylemiştir.[5] El-Kasâni (ö.587) Bedai’u’s-Sanâi adlı eserinde konuyla ilgili şöyle der: Âlimlerden bazıları Aşure gününde tek gün olarak oruç tutmayı Yahudilere benzeme olacağından mekruh olduğunu söylemişlerdir. Ancak âlimlerin çoğu bu günün faziletinden istifade etme adına bunun mekruh olmadığını söylemişlerdir.[6]
[1] El-Buhari, babu siyami yevmi Âşurâ, Müslim babu savmi yevmi Âşurâ. Lafız Müslim
[2] Sünenu Ebî Dâvud babu fi savmi’d-dehri
[3] Sünenu Ebî Dâvud babu fi savmi yevmi Aşure
[4] Müslim, Bab: Eyyü yevmin yusamu yevmi aşura
[5] Ebu’l-İhlâs Hasan b. Ammâr eş-Şurunbulâlî, İmdatü’l-Fettah s:621
[6] Alâuddin Ebû Bekr el-Kâsânî, Bedâyiu’s-Sanâyi fî Tertibi’ş-Şerâi’ c:2 s:567
