Akîka Kurbanı Nedir, Sünnette Var mıdır?

Fetva Videoları için videolu fetvalar bölümümüze bakabilirsiniz. Kurban ile ilgili fetvaları ayrıca kurban ve kurbanlık fetvaları listesinden takip edebilirsiniz.

Soru: Akika kurbanıyla ilgili bilgi edinmek istiyorum. Anlamı nedir, sünnette var mıdır? Akika kurbanı için nihai bir yaş sınırı söz konusu mudur?

Cevap: Akika kelimesi lügavi anlamı itibarıyla doğan çocukta bulunan saça söylenmektedir.[1] Bir şeyi kesme anlamını da barındıran bu kelime doğan çocuğun saçları en nihaye kesildiği için de bu anlamda kullanılmış olabilir. Fıkıhta bahsi yapılan Akika; belli şartlara riayet edilerek Allah Teâla’ya şükür kastıyla doğan çocuk için kurban kesmektir.[2]

Cahiliye döneminde arapların Recep ayına mahsus olarak kesmiş oldukları Recebiye yahut devenin veya küçükbaş hayvanların ilk doğan yavrularını kesmeye verdikleri atîre ismindeki kurban İslamiyetin Kurban emriyle ortadan kaldırılmıştır. Ancak Akika Kurbanı cumhur fukahaya göre sünnet/müstehap sayılmaktadır.

Akika olarak kesilen kurbanda aranan vasıflar vacip kurbanda aranan vasıflardan farksızdır.[3] Sayı olarak ise mezhepler arasında ihtilaf vardır. Malikiler’e göre erkek veya kız çocuğundan bir küçükbaş hayvan kesilmelidir. Zira Hz. Peygamber (Aleyhissalatü vesselam)’in Hz. Hasan için bir küçükbaş hayvan Hz. Hüseyin için de bir küçükbaş hayvan kestiği bilinmektedir.[4] Şafi ve Hanbelilere göre erkek çocuğundan iki kız çocuğundan bir tane kurban kesilmesi gerekmektedir. Bu konuda da delil alınan görüş Hz. Aişe’nin (Radıyallahu Anha) bu manada naklettiği rivayettir.

AKÎKA KURBANI NE ZAMAN KESİLİR?

Akikanın kesim vakti çocuğun doğumunun yedinci günüdür. Bu vakitte kesilmesi müstehaptır. Daha sonra kestirilmesinde de bir beis yoktur. Ancak Hanefi ve Şafilere göre yedinci günden önce kesilmez.[5]  

 


[1] İbrahim el-Bâcûrî, el-Mevahibu’l-Leduniyye, s. 57 Daru’l-Yüsr, Daru’l-Minhac Cidde, 2007, B.II

[2] El-Mevsûatu’l-Fıkhiyye el-Kuveytiyye, Vizaretu’l-Evkâf ve’ş-Şuûni’l-İslamiyye, 1983, B.II, XXX/ 276

[3] Vehbe Zühayli, el-Fıkhu’l-İslamî ve Edilletuhu, IV/ 2747 Daru’l-Fikr, Beyrut, 2007, B.X

[4] Taberâni, el-Mu’cemu’l-Evsat, No: 6708, el-Mu’cemu’s-Sağîr, No: 891, Hakim, el-Müstedrek, No: 7590,

[5] Haşiyetu’t-Tahtavi, IV/ 168