Meselenin dini boyutunu ele almadan önce bir konuya dikkat çekmek isteriz. “Müzik ruhun gıdasıdır” cümlesi, yıllardır bu ülkede terennüm edilmiş, ağızlarda sakız gibi çiğnenmiştir. Bu söz, elbette Müslümana yaraşmaz.
Allah Teâlâ’ya sonsuz hamd, onun Resulüne ve Resulüne tabi olan al, ashab ve ümmetine selat-u selam olsun.
Meselenin dini boyutunu ele almadan önce bir konuya dikkat çekmek isteriz. “Müzik ruhun gıdasıdır” cümlesi, yıllardır bu ülkede terennüm edilmiş, ağızlarda sakız gibi çiğnenmiştir. Bu söz, elbette Müslümana yaraşmaz. Belki ruhlarını nefislerine teslim edenlere yaraşır. Onlar, ruhlarından haberdar olmadıklarından nefislerini doyurmayı ruhlarını doyurmak olarak addetmektedirler.
Malum olduğu üzere nefis, Allah Teâlâ’nın haram kıldığı şeylerden lezzet alır. Onlarla rahatlar. Müzik, ruhu öldüren en tehlikeli virüstür. Bulaştığı kişiyi dini değerlerden, hatta dini olan her şeyden uzaklaştırır.
Nefis ve ruh, suyun süngere nüfuz ettiği gibi insan bedenine nüfuz etmiş, birbirine zıt iki şeydir. Bunlardan hangisi mutmain olursa diğeri perişan olur. Müzikle nefislerini doyuranlar ruhlarını perişan ettiklerinin farkında değiller. Ne yazıktır ki, yok edici girdaba kapılmış olan Müslüman kardeşlerimiz de ruhlarını perişan ettiklerinin farkına varmamış olacaklar ki, müziğin bu denli yayılmasından fazla bir rahatsızlık duymamaktalar.
Günümüzde nereye giderseniz gidin kendinizi müzikli bir ortamın içinde bulursunuz. Markete gidersiniz müzik, ayakkabı almaya gidersiniz müzik, alışveriş merkezlerine gidersiniz müzik… Elbette Müslüman, şehvete davet eden müzikten rahatsız olur, bunu asla kabul etmez. Ne var ki; kulaklar alıştıktan sonra göstereceği reaksiyon sıfır noktasına iner. Şu halde Müslüman, bütünüyle kulağını müzikten uzak tutmalı, hiçbir şekilde müzikle irtibatlı olmamalıdır. Zira müzik, ruhun gıdası değil, şeytanın en büyük silahlarından biri olup ruhun belasıdır.
İslâmî Müzik Olmaz, Müzik Şeytânîdir
Bir de şu var; Müslümanlar İslami müzik adı altında bir şey icat ettiler. Bunu hangi kompleks altında kalarak yaptıklarına girmiyoruz. Ancak şeytani olan bir şeyin İslami diye adlandırılması gerçekten kabul edilemez. Birazdan hükmünü beyan edeceğimiz müzik hakkında Hanefiler: “Ahenk meydana getirip haz almak için odunu oduna vurmak haramdır” derken kim, hangi akla hizmet dini müzik diye bir şey ortaya koyabilir.
Bazı Hanefi ve Hanbeli âlimlerine göre, çalgı aletleri bulunmaksızın neşe verici şarkı söylemek ve dinlemek haramdır. Çünkü İbn Mesut (Allah ondan razı olsun) Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)’in şöyle dediğini rivayet etmiştir:
عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مَسْعُودٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم الْغِنَاءُ يُنْبِتُ النِّفَاقَ فِى الْقَلْبِ كَمَا يُنْبِتُ الْمَاءُ الْبَقْلَ.
“Su bitkiyi bittirdiği gibi şarkı da kalpte nifakı oluşturur.”[1]
Hanefi ve Hanbelilerden diğer bazı âlimler ve Malikilere göre, çalgı aleti bulunmaksızın müstehcen olmayan şarkı söylemek mubahtır. Şafiiler ise: Çalgı aleti bulunmaksızın şarkı söylemek ve dinlemek haram değil mekruhtur derler. Çünkü Hz. Ayşe (Allah ondan razı olsun)’un şöyle dediği rivayet edilmiştir:
عَنْ عَائِشَةَ، أَنَّهَا قَالَتْ: دَخَلَ عَلَيَّ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَعِنْدِي جَارِيَتَانِ تُغَنِّيَانِ بِغِنَاءِ بُعَاثٍ، فَاضْطَجَعَ عَلَى الْفِرَاشِ وَحَوَّلَ وَجْهَهُ، وَدَخَلَ أَبُو بَكْرٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، فَانْتَهَرَنِي، وَقَالَ: مِزْمَارَةُ الشَّيْطَانِ عِنْدَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَأَقْبَلَ عَلَيْهِ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ: دَعْهُمْا، فَإِنَّهَا أَيَّامُ عِيدٍ
“Yanımda şarkı söyleyen iki cariye bulunuyorken Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem) içeri girdi ve yüzünü çevirerek yatağa uzandı. Sonra Ebu Bekir (Radıyellahu anh) girdi ve beni azarlayarak şöyle dedi: ‘Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)’in yanında şeytan kavalı mı çalıyor?’ Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem) ona yönelerek şöyle buyurdular: ‘O ikisini bırak. Çünkü bugün onların bayram günleridir.’”[2]
Hanefi, Şafii, Maliki ve Hanbeli mezheplerinin meşhur görüşüne göre; ut, tambur, saz, ney gibi telli ve üflemeli çalgı aletleri kullanmak haramdır. Günümüzde icat edilmiş olan çalgı aletlerinden hiç birinin çalınması ve dinlenmesi helal değildir, haramdır. Bu aletlerle icra edilen müziği dinlemeye devam edenlerin şahitliği kabul edilmez.
Ebi Malik el-Eş’arî Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)’in şöyle dediğini rivayet etmiştir:
عَنْ أَبِي مَالِكٍ الأَشْعَرِيِّ ، قَالَ : قَالَ رَسُولُ اللهِ : لَيَشْرَبَنَّ نَاسٌ مِنْ أُمَّتِي الْخَمْرَ ، يُسَمُّونَهَا بِغَيْرِ اسْمِهَا ، يُعْزَفُ عَلَى رُؤُوسِهِمْ بِالْمَعَازِفِ وَالْمُغَنِّيَاتِ ، يَخْسِفُ اللهُ بِهِمُ الأَرْضَ ، وَيَجْعَلُ مِنْهُمُ الْقِرَدَةَ وَالْخَنَازِيرَ
Ümmetimden bazıları başka isim adı altında elbette şarap içeceklerdir. Tepelerinde çalgılar çalınacak, şarkıcı kadınlar şarkı söyleyecektir. Allah onları yerin dibine geçirecek, onlardan domuz ve maymunlar kılacaktır.[3]
Günümüzde müzik, tamamen çığırından çıkmıştır. Gençlerimizi dinden diyanetten uzaklaştıran, içinden çıkamayacakları buhranlara sürükleyen bir hal almıştır. Binlerce hatta on binlerce insanın bir yerde toplanıp sabahtan akşama kadar bütün ibadetlerden kopuk olarak hayal âlemine dalmalarına kim cevaz verebilir. Böyle bir şey mümkün müdür?
Allah Teâlâ şöyle buyuruyor:
وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَشْتَرِي لَهْوَ الْحَدِيثِ لِيُضِلَّ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَيَتَّخِذَهَا هُزُوًا أُولَئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ مُهِينٌ
İnsanlardan öylesi vardır ki, bilgisizce Allah yolundan saptırmak ve o yolu eğlenceye almak için, eğlencelik asılsız ve faydasız sözleri satın alır. İşte onlar için aşağılayıcı bir azap vardır.[4]
Düğün ve sünnetlerde tef çalmak caizdir. Hz. Ayşe (Radıyellahu anha) Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)’den şöyle rivayet eder:
عَنْ عَائِشَةَ أَعْلِنُوا النِّكَاحَ وَاضْرِبُوا عَلَيْهِ بِالْغِرْبَالِ
“Nikâhı ilan ediniz ve nikâh için tef çalınız.”[5]
Çalgı aletleri eşliğinde olmasa da ahlaksızlığa teşvik eden bütün şarkı türkü ve emsal şeyler haramdır. Günümüzdeki şarkıların tamamının kadın, aşk ve emsal şeylerden bahsettiği aşikârdır. Şu halde tehlikeli bölgenin çevresinde dolaşıp durmaktansa müzik ve şarkılardan tamamen (dini müzik adı altında söylenenler de dâhil) uzak durmak, en doğrusudur.
Şunu da ifade etmekte yarar var; cihadı teşvik eden marşlar, kadın ve erkeklerin birbirlerine karışmaması şartıyla caiz olsa gerektir.
Allah Teâlâ, kendilerine Allah ve Resulünün emri veya yasağı ulaştığında artık orada bahane üretmeden “Rabbim Allah” deyip emri uygulayan ve yasağı işlemekten sakınan kullarından eylesin! Âmin
HÜSAMETTİN VANLIOĞLU BAŞKANLIĞINDA FIKIH KURULU
[1] Sünenü’l-Kübra; el-Beyhakî
