Soru: Esselamü aleyküm.Hocam,ALLAH(CC)’ın rahmeti sizin ve tüm inananların üzerine olsun…
Bir erkek hanımına boşamak niyeti ile "babanın evine git!" dese,o erkek hanımını,hanımının rızası olmadan kendine döndüremez mi?Döndüremezse,hanımının kabul edip dönmesi durumunda yeniden nikah kıymaları şart mı?
Cevap:Ve Aleyküm Selâm ve Rahmetüllâhi ve Berakâtühû.
Talak dediğimiz boşama işleminde kullanılan lafızlar, sarih ve kinaye olmak üzere iki kısma ayrılmaktadır.
"Boş ol", "sen boşsun" , "seni boşadım" gibi kendisinden direk boşama anlaşılan sarih lafızlar ile gerçekleştirilen talaklar, rici talak olarak adlandırılır ve niyete bakılmaksızın boşama gerçekleşir. İşte bu tür talaklarda iddet müddeti içerisinde şayet bu talak;
- Üçüncü talak değil ise,
- Talak, mübalâğa ve şiddet ifade eden bir sıfat ile vasıflanmamış ise,
- Bedel karşılığı verilmiş değil ise(hul’ değil ise),
- Ve kadın, kendisi ile cinsi münasebette bulunulmuş ise,
koca hanımına döndüğünü söyler (kadının bunu duyması şartı yoktur), şehvetle ona dokunur yada ferci dahiline (kadının cinsel uzvuna) bakarsa nikah avdet eder. Yani tekrar nikah kıyılmasına gerek yoktur.
Ancak iddet süresi içinde avdet olmadıysa, artık tekrar nikah kıymadan bir araya gelemezler.
Talakda kullanılan kinaye lafızlar ise direk boşamaya vaz’ edilmemiş olup, sizin verdiğiniz örnekteki "babanın evine git!" gibi hem başka bir manaya hemde boşamaya delalet eden lafızlardır. Bu tip lafızlarla talak, niyet ve hâlin delaleti (kızgınlık, talakdan konuşuyor olmak gibi) ile vaki olur. Kinaye lafızlarda birkaç istisna lafız hariç, bain talak vaki olur. Şayet bu tip lafızlar ile vaki olan bain talakda üç talağa niyet edilmediyse ve verilen bu talak ile üçüncü talak hakkı tükenmemiş ise, tekrar nikah yapmadan bir araya gelemezler.
Üç talak verilmiş ise zaten beynûneti kübrâ gerçekleşmiş ve kadın ile bağlar tamamen kopmuş demektir. Bu durumda lafzın sarih yada kinaye olmasının bir hükmü kalmamıştır. Artık bu kadın başka bir koca ile evlenip birliktelik gerçekleşmeden tekrar eski kocası ile nikahlanamaz.
Faydalanılan Kaynak: Mecmu’ul Enhûr Fî Şerhi Mülteka l-Ebhûr / Talak bâbı
Üveys AKI
