Soru: Sünnet olan namazların kazası var mıdır? Mesela bazen öğle namazının ilk sünnetini kılamıyoruz. Bu durumda ilk olarak son sünneti mi ilk sünneti mi kaza etmemiz gerekiyor?
Cevap: Sünnet olan namazların sadece bir kısmının kaza edilmesi söz konusudur ki bunlar da sabah namazının sünneti ile öğle namazın ilk sünnetleridir. Soruda bahsi yapılan duruma gelince; şayet kişi kaçırdığı ve mahallinde kılamadığı ilk sünneti farz namazdan sonra kaza yapacak olursa bu kişinin son iki rekâtlık sünnetten önce de sonra da kaza yapması gerektiği söylenmiştir. Farzdan sonra hemen kaza yapması gerektiğini söyleyenler[1] ilk sünnetin zaten mahallinde bir defa kılınamadığı, şayet son sünnetten sonraya bırakılacak olursa iki defa mahal değişikliğine uğrayacağı gerekçesini öne sürmektedirler. Son sünnetten sonra kaza yapması gerektiğini söyleyenler ise son iki rekatlık sünnetin farza muttasıl/bitişik olduğunu ilk sünnetin bunların arasına sokulması durumunda aradaki bu ittisalin bozulacağını gerekçe olarak öne sürmektedirler. Ali el-Kari de[2] bu ikinci görüşün mutemet olduğunu söylemiş ve bunu İbn Mace’nin rivayet ettiği şu hadisle desteklemiştir:
كان رسول الله صلى الله عليه و سلم إذا فاتته الأربع قبل الظهر صلاها بعد الركعتين بعد الظهر
“Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) öğleden önceki iki rekat sünneti kaçırdığında, öğle namazından sonraki iki rekattan sonra onu kaza ederdi.[3]
[1] Ki, “İslam İlmihali” sahibi “Ömer Nasuhi Efendi” de bu görüşün racih/tercih edilen görüş olduğunu belirtmektedir.
[2] Bkz. Ali el-Kari, Fethu Babi’l-İnaye, 1/343 Daru’l Kütübi’l- İlmiyye Beyrut 2009 B.1
[3] İbn Mace, Sünen, İkametu’s-Salat, No: 1158